Image
image
  • Opublikowano: 2024-06-26

Profilaktyka zdrowia w służbach mundurowych

Służby mundurowe, takie jak wojsko, policja czy straż pożarna, są nieodzownym elementem każdego społeczeństwa. Ich zadaniem jest ochrona i zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom. Jednakże, ze względu na specyfikę wykonywanych obowiązków, funkcjonariusze tych służb są szczególnie narażeni na różnego rodzaju zagrożenia, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. 

Zdrowie funkcjonariuszy służb mundurowych jest kwestią o fundamentalnym znaczeniu. Jak zauważa dr Paweł Grzesiowski, "chory funkcjonariusz czy żołnierz nie będzie mógł wykonywać swoich obowiązków tak, jak osoba zdrowa". Dlatego tak ważne jest zapewnienie im odpowiedniej opieki medycznej oraz profilaktyki zdrowotnej. 

Problemy zdrowotne w służbach mundurowych 

Funkcjonariusze służb mundurowych są narażeni na wiele specyficznych problemów zdrowotnych. Zaburzenia adaptacyjne i zespół stresu pourazowego są często spotykane wśród funkcjonariuszy służb mundurowych [1]. Stres jest nieodłącznym elementem pracy w służbach mundurowych. To w jaki sposób radzą sobie z nim funkcjonariusze, jest kluczowe dla ich zdrowia i skuteczności [2]. Dr Grzesiowski zauważa, że "stres może mobilizować do działania, a nawet ułatwiać radzenie sobie w trudnych sytuacjach, ale długotrwałe i chroniczne narażenie na ten czynnik, może w poważny sposób rozregulować prawidłowo funkcjonujący ludzki organizm, tym samym zmniejszając jego odporność i zwiększając ryzyko pojawienia się choroby.” Z tego powodu działania profilaktyczne są istotnym, choć trudnym w realizacji zadaniem. 

Rola telemedycyny w profilaktyce zdrowia 

W obliczu tych wyzwań, telemedycyna może okazać się nieocenionym narzędziem w zapewnieniu odpowiedniej opieki zdrowotnej dla służb mundurowych. Jak podkreśla dr Paweł Grzesiowski, "telemedycyna to uzupełnienie pracy lekarza, przede wszystkim w sytuacjach, w których dostęp do opieki lekarskiej jest utrudniony lub trzeba byłoby na nią długo czekać. Łącząc nowoczesne narzędzia diagnostyczne takie, jak szybkie testy czy elektroniczny stetoskop z konsultacją lekarską online, mamy ogromną przewagę and chorobą. Diagnozujemy ją w czasie rzeczywistym i od razu możemy podjąć konkretne działania.”  

Najczęstsze choroby funkcjonariuszy 

Funkcjonariusze służb mundurowych, takich jak policja, straż graniczna czy straż pożarna, są narażeni na wiele specyficznych problemów zdrowotnych. Wśród najczęściej występujących chorób można wymienić: 

  • Choroby układu sercowo-naczyniowego: Ze względu na stres i wysiłek fizyczny, funkcjonariusze są bardziej narażeni na różnego rodzaju choroby serca, takie jak nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa. 

  • Choroby układu ruchu: Praca w służbach mundurowych często wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym, co może prowadzić do problemów z układem ruchu, takich jak przeciążenia czy urazy. 

  • Choroby układu oddechowego: Narażenie na różnego rodzaju substancje chemiczne czy pyły może prowadzić do problemów z układem oddechowym, takich jak przewlekłe zapalenie oskrzeli czy astma. 

  • Choroby układu nerwowego: Stres i ciężar emocjonalny pracy w służbach mundurowych mogą prowadzić do problemów z układem nerwowym, takich jak zaburzenia snu czy depresja. 

  • Zaburzenia psychiczne: Wśród funkcjonariuszy często diagnozuje się zaburzenia psychiczne, takie jak zespół stresu pourazowego. 

Profilaktyka w opiece medycznej dla służb mundurowych 

Podstawowe działania w zakresie dbania o zdrowie to przede wszystkim regularne badania medyczne i kontrole lekarskie umożliwiające wykrycie ewentualnej choroby na wczesnym etapie jej rozwoju, prawidłowo zbilansowana dieta oraz wsparcie psychologiczne.  

Rola telemedycyny w profilaktyce zdrowia 

Telemedycyna wykorzystuje technologie informacyjne i telekomunikacyjne do dostarczania usług medycznych na odległość. W kontekście opieki medycznej nad funkcjonariuszami służb mundurowych narzędzia telemedyczne ułatwiają dostęp do lekarza w sytuacjach nagłych zachorowań lub monitorowania stanu zdrowia, zapewniają wsparcie psychologiczne w odpowiednim momencie, a także mogą służyć do prowadzenia szkoleń i webinarów na temat zdrowego stylu życia i samodzielnego dbania o swój dobrostan.  

Wykorzystanie technologii telemedycznych umożliwia szybki dostęp do specjalistycznej opieki medycznej bez konieczności ewakuacji żołnierzy do szpitali stacjonarnych, co pozwala na oszczędność czasu i zasobów oraz utrzymanie gotowości bojowej jednostek. W ramach programu "TeleHealth In A Bag" (THIAB), żołnierze stacjonujący w Europie mogą korzystać z zestawów telemedycznych, które pozwalają na łączność z lekarzami specjalistami w bazach macierzystych lub innych jednostkach medycznych za pomocą bezpiecznych, zgodnych z HIPAA, wideokonferencji. System ten umożliwia przesyłanie obrazów diagnostycznych i danych biomedycznych w czasie rzeczywistym, co jest szczególnie przydatne w diagnozowaniu i leczeniu stanów wymagających natychmiastowej interwencji medycznej​ [2,3]. 

Telemedycyna znajduje również zastosowanie w telechirurgii i mentoringu chirurgicznym, gdzie chirurgowie na polu walki mogą konsultować się z ekspertami znajdującymi się tysiące kilometrów dalej. Na przykład, w Afganistanie, chirurgowie ogólni mogą korzystać z kamer wideo nad stołem operacyjnym, aby konsultować się z neurochirurgami w USA podczas operacji. W przyszłości planowane jest wykorzystanie robotów chirurgicznych sterowanych zdalnie, co znacznie rozszerzy możliwości operacyjne w warunkach bojowych​ [4]​. 

Korzyści z telemedycyny obejmują również telekonsultacje dermatologiczne, które mogą zapobiegać niepotrzebnym ewakuacjom z powodu drobnych problemów skórnych, oraz regularne konsultacje z zakresu zdrowia psychicznego, co jest istotne dla żołnierzy przebywających w stresujących warunkach operacyjnych. W ten sposób telemedycyna poprawia dostępność, jakość i efektywność opieki medycznej w armii​ [5]​. 

Profilaktyka zdrowia w służbach mundurowych jest niezwykle ważna dla utrzymania sprawności fizycznej i psychicznej ich funkcjonariuszy. Poprzez zrozumienie i zastosowanie odpowiednich strategii, takich jak regularna aktywność fizyczna i zarządzanie stresem, służby mundurowe mogą zapewnić swoim członkom zdrowe i produktywne środowisko pracy. 

Źródła:  

[1]: Rowicka A., Błaszczak I, Stres pourazowy w zawodach wysokiego ryzyka, „JOURNAL OF MODERN SCIENCE”, 2022 r., TOM 1/48/2022 str. 421-435 

[2]:https://www.army.mil/article/192614/virtually_connecting_deployed_soldiers_to_their_health_care_professional_of_choice;  

[3] Madsen C., Poropatich R., Pérez Koehlmoos T.; „Telehealth in the Military Health System: Impact, Obstacles, and Opportunities”; Military Medicine, Volume 188, Issue Supplement_1, March-April 2023, Pages 15–23, https://doi.org/10.1093/milmed/usac207 

[4] https://www.afcea.org/signal-media/telemedicine-reaches-far-and-wide  

[5] https://dialogo-americas.com/articles/telemedicine-offers-great-promise-for-soldiers-needing-health-care/ 

[6] Defence24 Biznes, Multarzyński M, „Telemedycyna dla mundurowych – przyszłość medycyny już dziś? Wywiad z dr Pawłem Grzesiowskim”, [19 cze 2024] 

wstecz